Παθήσεις Κεφαλής

ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ – ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑ

Ως πονοκέφαλος ορίζεται ο πόνος που εμφανίζεται σε οποιοδήποτε σημείο της κεφαλής και περιλαμβάνει την περιοχή του ινίου, των κροτάφων, των βρεγματικών, του μετώπου, των ζυγωματικών και των οφθαλμών. Μπορεί να εμφανίζεται στη μια πλευρά ή και στις δυο. Ο πόνος μπορεί να έχει αιφνίδια έναρξη ή προοδευτική εγκατάσταση. Η διάρκεια του μπορεί να είναι λιγότερο από 1 ώρα έως πολλές συνεχόμενες ημέρες. Ο πονοκέφαλος είναι μια συχνή κατάσταση που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα του ατόμου. Η συντριπτική πλειοψηφία εμφάνισης των πονοκεφάλων αφορά στο γυναικείο φύλο.

Αίτια

Ποικίλα είναι τα αίτια πρόκλησης πονοκεφάλων και ανάλογα την αιτία διακρίνονται σε πρωτοπαθείς και δευτεροπαθείς. Ως πρωτοπαθείς πονοκεφάλους διακρίνουμε:

Ο πρωτοπαθής πονοκέφαλος συνήθως δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας υποβόσκουσας ασθένειας και συνήθως προκαλείται από υπερδραστηριοποίηση ή βλάβη στους υποδοχείς του πόνου στην κεφαλή. Τέτοιες δομές είναι τα νεύρα και οι μυϊκές ομάδες που περικλείουν την κεφαλή και τον αυχένα.

Παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται είναι:

  • Φύλο(γυναίκα)
  • Είδος επαγγέλματος
  • Κακή στάση σώματος
  • Διατροφικές συνήθειες
  • Κατανάλωση αλκοόλ
  • Αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου
  • Κακή συναισθηματική κατάσταση/άγχος
  • Κληρονομικότητα

Παρόλο που ο πρωτοπαθής πονοκέφαλος δεν οφείλεται σε κάποια παθολογία μπορεί να είναι το σύμπτωμα μιας αδιάγνωστης υποβόσκουσας πάθησης και διακρίνεται σε χρόνιο καθημερινό πονοκέφαλο, πονοκέφαλος λόγω άσκησης, πονοκέφαλος λόγω καθιστικής ζωής και πονοκέφαλος λόγω σεξουαλικής δραστηριότητας.

Ο δευτεροπαθής πονοκέφαλος είναι το αποτέλεσμα/σύμπτωμα μιας παθολογικής κατάστασης. Ως τέτοιες καταστάσεις διακρίνουμε:

  • Τραύμα, π.χ. μετά από τραυματισμό αυχένα δίκην μαστιγίου, πτώση με άμεση πλήξη της κεφαλής, κ.α.
  • Αυχενογένης Κεφαλαλγία
  • Οξεία ιγμορίτιδα
  • Εγκεφαλίτιδα
  • Φλεβική θρόμβωση μέσα στον εγκέφαλο
  • Ανεύρυσμα σε κάποια αρτηρία του εγκεφάλου
  • Αρτηριοφλεβώδης δυσπλασία στον εγκέφαλο
  • Δυσπλασία Chiari
  • Όγκος εγκεφάλου
  • Ενδοκρανιακό αιμάτωμα
  • Μηνιγγίτιδα
  • Τοξοπλάσμωση
  • Γλαύκωμα
  • Εγκεφαλικό επεισόδιο
  • Νευραλγίες
  • Διάσειση
  • Γρίπη

Άλλες καταστάσεις που σχετίζονται με ανάπτυξη δευτεροπαθή πονοκεφάλου είναι:

  • Καταστάσεις μέθης
  • Εισπνοή/δηλητηρίαση από μονοξείδιο του αζώτου
  • Αφυδάτωση
  • Υψηλή αρτηριακή πίεση
  • Προβλήματα οδοντοστοιχείας
  • Κρίση πανικού

Επιπλέον σε μερικά είδη πονοκεφάλων περιλαμβάνονται:

  • Πονοκέφαλος λόγω υπέρχρησης φαρμάκων για θεραπεία μιας άλλης παθολογίας
  • Πονοκέφαλος λόγω εξωτερικής πίεσης, π.χ. από κράνος
  • Πονοκέφαλος λόγω κατανάλωσης παγωμένων τροφίμων ή αφέψημων
  • Αιφνίδιος πονοκέφαλος ο οποίος εμφανίζεται αιφνίδια και με μεγάλη ένταση και μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία, εμετό και πυρετό. Η ένταση τους κορυφώνεται μέσα σε 60 δευτερόλεπτα από τη στιγμή της έναρξης και μπορεί να υποκρύπτουν κατάσταση απειλητική για τη ζωη του ατόμου.
  • Πονοκέφαλοι του μετωπιαίου κόλπου(περιοχή γύρω από τη μύτη/ιγμόρειο)
  • Πονοκέφαλος έπειτα από σπονδυλικές εγχύσεις.

Διάγνωση

Λόγω της ποικίλης αιτιολογίας πρόκλησης των πονοκεφάλων η διάγνωση τίθεται κυρίως με λεπτομερή λήψη ιστορικού και φυσικής εξέτασης. Ο απεικονιστικός έλεγχος είναι συνήθως αρνητικός χωρίς ευρήματα, όμως απαιτείται ενδελεχής έλεγχος στην υποψία εμπλοκής άλλης παθολογικής κατάστασης (δευτεροπαθούς) στην πρόκληση του πονοκέφαλου.
Η Μηχανική Διάγνωση & Θεραπεία θα καθορίσει εάν ο πονοκέφαλος είναι μηχανικής αιτιολογίας ή όχι και μέσω της διαφορικής διάγνωσης θα αποκλείσει ή θα συσχετίσει άλλες καταστάσεις που εμπλέκονται στην συμπτωματολογία. Επιπλέον από την λήψη ιστορικού και τη φυσική εξέτασης με βάση τις αρχές της ΜΔΘ θα γίνει καταγραφή των επιβαρυντικών/προκλητικών και ανακουφιστικών παραγόντων οι οποίοι σε συνδυασμό με τη μηχανική θεραπεία (ΜΔΘ) θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του πονοκέφαλου.
 

Θεραπεία

Εφόσον καθοριστεί η μηχανική φύση του προβλήματος στόχος της ΜΔΘ είναι οι γρήγορες και παραμένουσες αλλαγές στην συμπτωματολογία και λειτουργικότητα του ατόμου. Οι αλλαγές είναι συνήθως ορατές από την πρώτη κιόλας συνεδρία. Η ΜΔΘ με βάση τις αρχές θεραπείας της και μέσω συγκεκριμένων στρατηγικών φόρτισης που περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή/και παρατεταμένες θέσεις θα δομήσει ένα αυστηρά εξατομικευμένο πρόγραμμα ασκήσεων. Ο ασθενής εκπαιδεύεται για αυτοθεραπεία εκτελώντας το πρόγραμμα ασκήσεων σε καθημερινή βάση και με σαφή και δεδομένη συχνότητα.
Έμφαση δίνεται στην διόρθωση της στάσης καθότι αποτελεί σημαντικό επιβαρυντικό/προκλητικό παράγοντα στην αυχενογενή κεφαλαλγία καθώς και στην διατήρηση της σωστής στάσης στην καθημερινότητα. Η εκπαίδευση δεν αφορά μόνο στην αποκατάσταση αλλά και στην ικανότητα το ατόμου να παίρνει τον έλεγχο της κατάστασης σε τυχόν μελλοντικές υποτροπές. Στόχος πάντα είναι η μείωση/κατάργηση της συμπτωματολογίας και αύξηση της λειτουργικότητας του ασθενή. Το στοιχείο της εκπαίδευσης για αυτοθεραπεία και πρόληψη του ατόμου είναι απαραίτητο και συνιστά την πιο σίγουρη προσέγγιση για την αποτελεσματική θεραπεία της αυχενογενούς κεφαλαλγίας.