Πρόκειται για μια προοδευτικά εξελισσόμενη κατάσταση που χαρακτηρίζεται από πόνο και δυσκαμψία της άρθρωσης του ώμου. Η πάθηση συνήθως αυτοιάται αλλά απαιτεί αρκετό χρόνο από μερικούς μήνες έως και 3 χρόνια. Σε αρκετά άτομα, έως και το 50% του πληθυσμού που πάσχει, αφήνει κινητική απώλεια μόνιμη ή για αρκετά χρόνια μετά το επεισόδιο. Προσβάλλει έναν ώμο κάθε φορά και είναι ασυνήθιστο να εμφανιστεί στην ίδια πλευρά. Το 20-30% των ασθενών θα εμφανίσουν την πάθηση και στον αντίθετο ώμο. Προσβάλλει τόσο τον αντρικό όσο και τον γυναικείο πληθυσμό με μια επικράτηση στον γυναικείο.
Αίτια
Τα ακριβή αίτια πρόκλησης της πάθησης παραμένουν ασαφή.
Σε κάθε περίπτωση όμως έχουμε κάποιο βαθμό φλεγμονής του αρθρικού θυλάκου (θυλακίτιδα) το οποίο οδηγεί σε ανάπτυξη ουλώδους ιστού, συμφύσεων και τελικά σε συρρίκνωση του θυλάκου.
Διακρίνονται δυο μορφές, ο πρωτοπαθής ή ιδιοπαθής και ο δευτεροπαθής παγωμένος ώμος.
Ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου που σχετίζεται με την ανάπτυξη του παγωμένου ώμου είναι η περιορισμένη κίνηση της άρθρωσης ή η πλήρης ακινησία του άνω άκρου (π.χ. μετά από χειρουργική επέμβαση μαστεκτομής ή μετά από ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο).
Η ηλικία και το φύλο αποτελούν παράγοντες κινδύνου με επικράτηση στο γυναικείο φύλο και ηλικίες άνω των 40 ετών. Επιπλέον ορισμένες παθήσεις που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, καρδιαγγειακές παθήσεις, υπερθυρεοειδισμός / υποθυρεοειδισμός, φυματίωση, Πάρκινσον κα.
Συμπτώματα
Ο παγωμένος ώμος χαρακτηρίζεται από επώδυνο περιορισμό τόσο της ενεργητικής όσο και της παθητικής κίνησης. Σε ορισμένους ασθενείς ο νυχτερινός πόνος είναι ο χειρότερος που βιώνουν με αποτέλεσμα διαταραχές του ύπνου.
Η πάθηση εξελίσσεται σε 3 φάσεις και η συμπτωματολογία διαμορφώνεται ανάλογα.
Φάση πρώτη ή Προοδευτική ψύξη:
Αυξανόμενος προοδευτικός πόνος ο οποίος ακτινοβολεί στον αυχένα και προς τον βραχίονα. Επιπλέον εγκαθίσταται προοδευτικά δυσκαμψία με αποτέλεσμα οι κινήσεις να γίνονται με δυσκολία και πόνο.
Φάση δεύτερη ή συμφυτική φάση ή φάση της ψύξης:
Ο πόνος υποχωρεί αργά αλλά η άρθρωση του ώμου γίνεται ακόμα πιο δύσκαμπτη και ορισμένες φορές επέρχεται πλήρης δυσκαμψία.
Φάση Τρίτη ή φάση της απόψυξης:
Το εύρος κίνησης του ώμου αρχίζει να βελτιώνεται όπως και η ένταση του πόνου.
Διάγνωση
Θεραπεία
Ο παγωμένος ώμος ταλαιπωρεί τον ασθενή για μεγάλο χρονικό διάστημα, συνήθως από 12 έως 24 μήνες.
Στη φάση όπου τα συμπτώματα είναι αδιάκοπα, η θεραπεία περιλαμβάνει ανάπαυση, ανάρτηση και παυσίπονη αγωγή.
Στη φάση όπου τα συμπτώματα έχουν γίνει διακοπτόμενα, η θεραπεία περιλαμβάνει τη διατήρηση ή και σταδιακή αύξηση της κίνησης, όπως και τη μείωση των συμπτωμάτων.
Η μηχανική θεραπεία στοχεύει, στο στάδιο της απόψυξης, στην αναμόρφωση των ιστών οι οποίοι έχουν εξασθενίσει και υποστεί σύμφυση και προσαρμοστική βράχυνση και που είχαν ως αποτέλεσμα τον επώδυνο περιορισμό των κινήσεων προς όλες τις κατευθύνσεις όπως και στη διαρκή βελτίωση της λειτουργικότητας του ώμου.
Ένα άρτιο δομημένο και εξατομικευμένο πρόγραμμα το οποίο θα περιλαμβάνει συγκεκριμένες στρατηγικές φόρτισης και εκπαίδευση του ασθενούς θα φέρουν το συντομότερο τον ασθενή στις φυσιολογικές καθημερινές του δραστηριότητες.