Η τενοντοπάθεια επιγονατιδικού γνωστή και ως τενοντίτιδα επιγονατιδικόυ τένοντα είναι ένας τραυματισμός του τένοντα που ενώνει την επιγονατίδα με την κνήμη. Ο επιγονατιδικός τένοντας δουλεύει με τους πρόσθιους μύες του μηρού για να εκτείνει το γόνατο ώστε να μπορείτε να κλοτσήσετε τρέξτε και να πηδήξετε. Η τενοντοπάθεια επιγονατιδικού τένοντα, γνωστή και ως το γόνατο του άλτη (jumper’s knee), είναι πιο συνηθισμένη στους αθλητές που τα αθλήματα περιλαμβάνουν συχνά άλματα – όπως η καλαθοσφαίριση και η πετοσφαίριση (basket και volley). Ωστόσο, ακόμα και άνθρωποι που δεν συμμετέχουν σε αλτηκά αθλήματα μπορεί να εμφανίσουν τενοντοπάθεια επιγονατιδικού.

Αίτια

Η τενοντοπάθεια επιγονατιδικού είναι συνήθης παθολογία υπέρχρησης, εξ αίτιας επαναλαμβανόμενης καταπόνησης του επιγονατιδικού τένοντα. Η καταπόνηση, πέρα από τα φυσιολογικά όρια του τένοντα έχει σαν αποτέλεσμα εκφυλιστικές αλλαγές στη δομή του τένοντα, τις οποίες το σώμα σας προσπαθεί να θεραπεύσει . Αλλά καθώς οι καταπονήσεις πολλαπλασιάζονται, τότε προκαλείται πόνος λόγω της εξασθένησης του τένοντα. Όταν η ζημία στον τένοντα επιμένει για παραπάνω από μερικές ημέρες, ονομάζεται τενοντοπάθεια.

Προκλητικοί παράγοντες

Ένας συνδυασμός από παράγοντες μπορούν να συνεισφέρουν στην δημιουργία τενοντοπάθειας επιγονατιδικού, συμπεριλαμβανομένων :

  • Φυσική δραστηριότητα. Οι μηχανικές φορτίσεις που ασκούνται στον τένοντα παίζουν ένα καθοριστικό ρόλο για την εξέλιξη της παθολογίας του τένοντα. Το τρέξιμο και τα άλματα είναι τα πιο συνηθισμένα αίτια στην τενοντοπάθεια επιγονατιδικού. Απότομη αύξηση στην ένταση ή στη συχνότητα ασχολείται κάποιος με την δραστηριότητα προσθέτει επίσης φορτίσεις στον τένοντα, όπως επίσης και η αλλαγή αθλητικών υποδημάτων ή της επιφάνειας προπόνησης.
  • Χρόνια ασθένεια. Κάποιες ασθένειες διαταράσσουν την κυκλοφορία του αίματος στην άρθρωση του γόνατος, καθιστώντας πιο ευάλωτες τις δομές του γόνατος. Για παράδειγμα, νεφρική ανεπάρκεια, αυτοάνοσες νόσοι όπως ο ερυθηματώδης λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και μεταβολικές ασθένειες όπως ο διαβήτης.
 
 

Συμπτώματα

Ο πόνος είναι το πρώτο σύμπτωμα της τενοντοπάθειας επιγονατιδικού τένοντα, συνήθως μεταξύ της επιγονατίδας και της κατάφυσης του επί της κνήμης. Αρχικά, μπορεί να αισθανθείτε πόνο μόνο στο γόνατο καθώς ξεκινάτε φυσική δραστηριότητα ή μετά από έντονη γυμναστική. Με την πάροδο του χρόνου, ο πόνος χειροτερεύει και ξεκινάει να παρεμβαίνει με την ικανότητα να αθληθείτε . Τελικά, ο πόνος παρεμβαίνει με καθημερινές κινήσεις όπως ανεβαίνοντας τα σκαλοπάτια ή στην έγερση από μια καρέκλα.
Τις περισσότερες φορές είναι οξύς, εντοπισμένος και διακοπτόμενος (κάθε φορά που φορτίζεται ο τένοντας), ενώ τα πρωινά ο πόνος είναι αρκετά ενοχλητικός. Πολύ συχνά ο πόνος βελτιώνεται με τη δραστηριότητα, αλλά μετά το πέρας της άσκησης ή το επόμενο πρωινό ο πόνος είναι χειρότερος.
 

Επιπλοκές

Αν αγνοήσετε τον πόνο και τα σημάδια που σας δίνει το σώμα σας τότε μπορεί να προκληθεί μεγαλύτερη βλάβη στον τένοντα. Πόνος στο γόνατο και μειωμένη λειτουργικότητα μπορεί να επιμείνει αν δεν ασχοληθείτε με το πρόβλημα, και μπορεί να εξελιχθεί σε πιο σοβαρή τενοντοπάθεια.
 

Διάγνωση

 
Στη διάγνωση της τενοντοπάθειας επιγονατιδικού θα παίξει σημαντικό ρόλο ο προσδιορισμός του μηχανικού παράγοντα που καθορίζει την εικόνα, την παθολογία και εν τέλει την επιλογή της θεραπείας του εκάστοτε ασθενούς.

Συχνά προκύπτει η ανάγκη να διαφοροδιαγνωστεί η πραγματική αιτία των συμπτωμάτων και να διαχωριστεί αυτή καθεαυτή η παθολογία του τένοντα από μία παθολογία της άρθρωσης του γόνατος, της σπονδυλικής στήλης ή της άρθρωσης του ισχίου, που μπορεί αρκετά συχνά να προκαλούν συμπτώματα στο γόνατο. Τα απεικονιστικά ευρήματα του υπέρηχου ή της μαγνητικής τομογραφίας (MRI) στερούνται διαγνωστικής εγκυρότητας, τις περισσότερες φορές και δεν μπορούν να κατευθύνουν τον κλινικό συλλογισμό, καθώς μπορεί να εμφανίζονται και σε ασυμπτωματικά άτομα, σε ένα μεγάλο ποσοστό.

Η κλινική διάγνωση της τενοντοπάθειας επιγονατιδικού μπορεί να γίνει μέσω της έγκυρης και αξιόπιστης εξέτασης Μηχανικής Διάγνωσης & Θεραπείας (ΜΔΘ) του γόνατος.
Ο κλινικός λαμβάνει λεπτομερές ιστορικό, όπου καταγράφονται αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τη διαχείριση της καθημερινότητας (προφίλ του ασθενούς), τις λειτουργικές ανικανότητες λόγω του πόνου, λεπτομέρειες σχετικά με τη φύση και την εξέλιξη του πόνου/επεισοδίου, τις δραστηριότητες που επιδεινώνουν/βελτιώνουν τα συμπτώματα, το προηγούμενο ιστορικό και την κατάσταση της υγείας του, την πιθανή φαρμακευτική αγωγή που ακολουθεί και τις εξετάσεις απεικονιστικές/εργαστηριακές που διαθέτει ο ασθενής.
Η φυσική εξέταση που ακολουθεί περιλαμβάνει την επισκόπηση της άρθρωσης (θερμότητα,οίδημα,ερυθρότητα,ευαισθησία), την απώλεια κίνησης στις ενεργητικές και παθητικές κινήσεις και τη συμπεριφορά των συμπτωμάτων, κάτω από προσδιορισμένες κινητικές δοκιμασίες (επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή παρατεταμένες θέσεις ενεργητικά ή παθητικά/ με ή χωρίς αντίσταση). Ο κλινικός θα μπορέσει να καθορίσει και να επιβεβαιώσει την διάγνωση της τενοντοπάθειας κλινικά από την πρώτη κιόλας μέρα.
 

Θεραπεία

Οι αρχές θεραπείας θα εφαρμοστούν με βάση τα ευρήματα της κλινικής εξέτασης και διαφορικής διάγνωσης ΜΔΘ. Οι οδηγίες θα είναι εξατομικευμένες και  θα έχουν στόχο στις γρήγορες και παραμένουσες βελτιώσεις, τόσο στη συμπτωματική, κινητική, όσο και λειτουργική εικόνα του ασθενούς. Με βάση πρόσφατες κλινικές μελέτες φάνηκε πως στις περισσότερες περιπτώσεις τενοντοπάθειας ένα εξατομικευμένο προοδευτικό πρόγραμμα θεραπευτικών ασκήσεων είναι αποτελεσματικότερο βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα από οποιαδήποτε άλλη παρέμβαση που μπορεί να περιλαμβάνει φάρμακα, ενέσεις, κρουστικό υπέρηχο, χειρουργείο κ.α.

 

Ο κλινικός θα προσδιορίσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπευτικών ασκήσεων, βασισμένο στις ανάγκες της παθολογίας και τις ικανότητες του ασθενούς. Οι θεραπευτικές ασκήσεις ΜΔΘ συνιστούν συγκεκριμένες, εύκολες και στοχευμένες ασκήσεις με δεδομένη συχνότητα και αριθμό επαναλήψεων μέσα στην ημέρα, ώστε με ελάχιστο χρόνο (2 λεπτά τη φορά), ο ασθενής να βελτιώνει διαρκώς και σταθερά την κλινική του εικόνα.
Ομοίως οι οδηγίες θα περιλαμβάνουν σαφείς πληροφορίες για αποφυγή εξατομικευμένων προδιαθεσικών ή προκλητικών παραγόντων.

Βασικός στόχος είναι η αντιμετώπιση του αίτιου και όχι μόνο των συμπτωμάτων
. Η εκπαίδευση για αυτοθεραπεία είναι επίσης διαρκής στόχος της ΜΔΘ, κάνοντας τον ασθενή διαχρονικά ανεξάρτητο και ικανό για σωστή διαχείριση της καθημερινότητας στο διηνεκές. Τέλος, η πρόληψη υποτροπών και η αποφυγή επιβαρυντικών παραγόντων συνιστούν τα μέγιστα στην αντιμετώπιση της χρονιότητας, που αποτελεί σημαντικότατο επιβαρυντικό παράγοντα.