Πρόκειται για μια κατάσταση όπου, για διάφορες αιτίες, το εξωτερικό τμήμα του μεσοσπονδύλιου δίσκου (ινώδης δακτύλιος) έχει υποστεί ρήξη/ρωγμή και το ενδοδισκικό υλικό (πηκτοειδής πυρήνας) έχει μετατοπιστεί προς τα έξω, συνήθως οπίσθια και πλάγια. Ως αποτέλεσμα θα είναι η πίεση/ερεθισμός των διερχόμενων νευρικών ριζών με αντίστοιχα συμπτώματα όπως πόνος, αδυναμία, μούδιασμα, κ.α. Κυρίως εμφανίζεται στις παραγωγικές ηλικίες 20-50 έτη χωρίς αυτό να σημαίνει πως μικρότερες ή μεγαλύτερες ηλικίες δεν πλήττονται. Τόσο άνδρες όσο και γυναίκες, αθλητές ή μη θα εμφανίσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους δισκοκήλη χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι θα εμφανίσουν συμπτώματα. Με βάση πρόσφατες κλινικές μελέτες έχει φάνει πως πάνω από το 80% του γενικού πληθυσμού εμφανίζει εκφυλιστικές αλλαγές του μεσοσπονδυλίου δίσκου μετά το 20ο έτος ηλικίας, χωρίς να εμφανίζει συμπτώματα.

Αίτια

Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος χαρακτηρίζεται από τον μηχανικό του ρόλο να απορροφά κραδασμούς/φορτίσεις που δέχεται η σπονδυλική στήλη και να επιτρέπει την ομαλή κινητικότητα της. Οτιδήποτε προκαλεί δομικές αλλαγές στον δίσκο διαταράσσοντας την φυσιολογική ανατομία και λειτουργία του μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την δισκοκήλη. Ως κύριος αιτιολογικός παράγοντας είναι η διαταραχή της θρέψης του δίσκου με αποτέλεσμα να μειώνεται η μηχανική του αντοχή και ελαστικότητα με συνέπεια τον τραυματισμό του και την δημιουργία δισκοκήλης. Η διαταραχή της θρέψης του δίσκου συμβαίνει σταδιακά με αποτέλεσμα την προοδευτική του εκφύλιση. Επιπλέον, συμπιεστικές και εφελκυστικές δυνάμεις/φορτίσεις που δέχεται καθημερινά η σπονδυλική στήλη δρουν αρνητικά στον μεσοσπονδύλιο δίσκο. Παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την πάθηση είναι:

  • Ασύμμετρες ή αξονικές φορτίσεις (παρατεταμένο κάθισμα ή σκύψιμο, άρση βάρους).
  • Εκφυλισμός των ιστικών δομών για διάφορους λόγους (πχ κληρονομικότητα, αδυναμία επούλωσης κ.α.).
  • Ηλικία. Με την πάροδο της ηλικίας οι δίσκοι αφυδατώνονται ( χάνουν την ποσότητά τους σε υγρά). Με αυτό τον τρόπο γίνονται λιγότερο ευέλικτοι και επιρρεπείς σε βλάβες ακόμα και με απλές κινήσεις.
  • Τραυματισμός έπειτα από πτώση. (σπάνια παρατηρείται).

Συμπτώματα

Μια αυχενική δισκοκήλη εκδηλώνεται με μια ποικιλία συμπτωμάτων μεταξύ των οποίων διακρίνουμε:

  • Πόνος στον αυχένα ή/και στο χέρι. Αν έχετε συμπτωματική κήλη στον αυχένα μπορεί να πονάτε στον αυχένα και σταδιακά ή και γρήγορα, ο πόνος μπορεί να εξαπλώνεται στη ράχη, στις ωμοπλάτες, στον ώμο, στον βραχίονα και στο αντιβράχιο, στον αγκώνα ή/και στην παλάμη ή/και τα δάκτυλα.
  • Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα ή καρφίτσες-βελόνες στο ένα ή και στα δύο χέρια.
  • Αίσθημα καυσαλγίας ή ψύχους κατά μήκος του χεριού.
  • Πιθανή αίσθηση ηλεκτρικού ρεύματος σε δεδομένη περιοχή του βραχίονα, αντιβράχιου και παλάμης/δακτύλων.
  • Μυική αδυναμία. Μύες που νευρώνονται από επηρεασμένα νεύρα χάνουν τη δύναμή τους και το χέρι δεν είναι τόσο δυνατό όσο το άλλο.
  • Παραμόρφωση και κλείδωμα της θέσης της κεφαλής. Το κεφάλι γέρνει εμφανώς πλάγια (ραιβόκρανο).
  • Κεφαλαλγίες, ζαλάδες, εμβοές
  • Αδυναμία και μείωση λειτουργικότητας.
  • Σε σοβαρές περιπτώσεις όπου η κήλη προκαλεί σπονδυλική στένωση παρατηρείται διαταραχή της βάδισης και της ισορροπίας.
 

Διάγνωση

Η κλινική διάγνωση της συμπτωματικής κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου (δισκογενής πόνος) μπορεί να γίνει μέσω της έγκυρης και αξιόπιστης εξέτασης Μηχανικής Διάγνωσης & Θεραπείας (ΜΔΘ). Ο κλινικός λαμβάνει λεπτομερές ιστορικό, όπου καταγράφονται αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τη διαχείριση της καθημερινότητας (προφίλ του ασθενούς), τις λειτουργικές ανικανότητες λόγω του πόνου, λεπτομέρειες σχετικά με τη φύση και την εξέλιξη του πόνου/επεισοδίου, τις δραστηριότητες που επιδεινώνουν/βελτιώνουν τα συμπτώματα, το προηγούμενο ιστορικό και την κατάσταση της υγείας του, την πιθανή φαρμακευτική αγωγή που ακολουθεί και τις εξετάσεις απεικονιστικές/εργαστηριακές που διαθέτει ο ασθενής.
Η φυσική εξέταση που ακολουθεί περιλαμβάνει την παρατήρηση της καθιστής και όρθιας στάσης, τη νευρολογική εξέταση, την απώλεια κίνησης που εμφανίζει κατά την εξέταση και τη συμπεριφορά των συμπτωμάτων, κάτω από προσδιορισμένες κινητικές δοκιμασίες (επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή παρατεταμένες θέσεις).
Στόχος είναι ο συσχετισμός των παραπάνω πληροφοριών με τα ευρήματα (απεικονιστικά-κλινικά) ώστε να προσδιοριστεί η ταύτιση της κλινικής εικόνας με τα απεικονιστικά ευρήματα.
 
 

Θεραπεία

Οι αρχές θεραπείας θα εφαρμοστούν με βάση τα ευρήματα της κλινικής εξέτασης ΜΔΘ, οι οδηγίες θα είναι εξατομικευμένες και  θα έχουν στόχο στις γρήγορες και παραμένουσες βελτιώσεις, τόσο στη συμπτωματική, όσο και λειτουργική εικόνα του ασθενούς.
Ο κλινικός θα προσδιορίσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπευτικών ασκήσεων, βασισμένο στις ανάγκες της παθολογίας και τις ικανότητες του ασθενούς. Οι θεραπευτικές ασκήσεις ΜΔΘ συνιστούν συγκεκριμένες, εύκολες και στοχευμένες ασκήσεις με δεδομένη συχνότητα και αριθμό επαναλήψεων μέσα στην ημέρα, ώστε με ελάχιστο χρόνο (2 λεπτά τη φορά), ο ασθενής να βελτιώνει διαρκώς και σταθερά την κλινική του εικόνα. Ομοίως οι οδηγίες θα περιλαμβάνουν σαφείς πληροφορίες για αποφυγή εξατομικευμένων προδιαθεσικών ή προκλητικών παραγόντων.
Βασικός στόχος είναι η αντιμετώπιση του αίτιου και όχι μόνο των συμπτωμάτων. Η εκπαίδευση για αυτοθεραπεία είναι επίσης διαρκής στόχος της ΜΔΘ, κάνοντας τον ασθενή διαχρονικά ανεξάρτητο και ικανό για σωστή διαχείριση της καθημερινότητας στο διηνεκές. Τέλος, η πρόληψη υποτροπών και η αποφυγή επιβαρυντικών παραγόντων συνιστούν τα μέγιστα στην αντιμετώπιση της χρονιότητας, που αποτελεί σημαντικότατο επιβαρυντικό παράγοντα.